بلاگرها و تاثیر آنها بر رفتارهای مصرفی جوانان2020-10-28
مقاله بررسی رابطه بین الگوی مصرف رسانه های اجتماعی و انجام رفتارهای پرخطر در میان جوانان ۱۸ تا ۲۵ سال
باتوجه به جدول 8 میتوان گفت که در 8 عامل شناساییشده درمجموع، 84.478٪ واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی و نیز در سایر تأثیرها درصد ناچیزی از واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها تبیین شده است که بهدلیل ناچیزبودن درصدی که از واریانس به خود اختصاص دادند، درنظر گرفته نشدهاند. در پژوهش حاضر آلفای کرونباخ برای تأثیرهای روانشناختی مختلف محاسبه شد و نتیجه نشان داد که تمامی تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی، آلفای بیش از 7/0 را دارند که نشاندهندۀ مناسببودن همبستگی درونی ابعاد است. یکی از مهمترین جنبههای رابطۀ بین افراد تأثیرگذار و دنبالکنندهها، جنبۀ روانشناختی تعاملات بین آنها و به عبارت بهتر، تلاش تأثیرگذاران برای تأثیرگذاری بر اذهان و قلبهای دنبالکنندگان است. یکی از مفاهیم مهم در بازاریابی با شبکههای اجتماعی، مفهوم اینفلوئنسرها (تأثیرگذاران) است که مؤلفۀ مهمی در اثربخشی ارتباطهاست (Kolo & Haumer, 2018). تعامل بیسابقۀ افراد در جوامع مختلف با رسانههای اجتماعی، اینفلوئنسرهای رسانههای اجتماعی را برای ایجاد روابط نزدیک با پیروان خود حساستر کرده و آنان را بر آن داشته است که هرچه سریعتر خود را درزمینۀ این ارتباط توانمند کنند که چنین روابطی پیامدهای بازاریابی مهمی را برای تأثیرگذاران رسانههای اجتماعی و برندها دارد.
درادامه، هریک از دسته تأثیرهای شناساییشده تحلیل و سعی شده است که براساس ارتباط گویهها با یکدیگر عنوان مناسبی برای هر دسته انتخاب شود. جامعۀ آماری دانشجویان دختر دانشگاه مازندران است که تعداد نمونه در پژوهش حاضر باتوجه به فرمول محاسبۀ حجم نمونه ۳۸۳ نفر درنظر گرفته و به روش نمونهگیری دردسترس انجام شد. ۲۶ کد استخراجشده از مقالهها بهصورت ۲۶ گویۀ پرسشی در پرسشنامه قرار گرفت و در مقابل هر سؤال طیف لیکرت از بهطور کامل مخالفم تا بهطور کامل موافقم قرار داده شد تا دانشجویان دختر دانشگاه مازندران بتوانند نظرشان را راجع به ۲۶ گویۀ استخراجشده دربارۀ تأثیرهای روانی که از اینفلوئنسرها در صنعت زیبایی میپذیرند، اعلام کنند. درحقیقت، از دانشجویان دختر دانشگاه مازندران بهعنوان پیروان صفحات افراد تأثیرگذار در صنعت زیبایی راجع به تأثیرهای روانی که اینفلوئنسرها بر آنها میگذارند و نیز از تأثیر این افراد بر دانشجویان دختر بهعنوان مصرفکنندۀ محصولات تبلیغی اینفلوئنسرهای زیبایی سؤال شد. سپس پرسشنامۀ خبرهسنجی طراحی و به ۱۲ خبرۀ حوزۀ بازاریابی تأثیرگذار داده شد تا نظرهایشان را دربارۀ دستهبندی کدها و مفاهیم درقالب طیف ۵ گزینهای لیکرت اعلام کنند. در این پژوهش مکانیسمی بررسی شده است که با آن تأثیرگذاران رسانههای اجتماعی (SMI) مصرفکنندگان را متقاعد میکنند تا برندها را بپذیرند؛ بنابراین در مرحلۀ اول تلاشهای نفوذ SMI شامل نمایش، جذابیت، اعتبار، تخصص و محتواهای تعاملی اینستاگرام است و در مرحلۀ دوم پاسخ نگرشی مصرفکنندگان به تأثیر اعمالشده مورد هدف قرار میگیرد.
- {
- تأثیرگذارن شبکههای اجتماعی تأثیرهای متفاوت و مختلفی را بر مخاطبان خود میگذارند؛ ازجمله تأثیرهای اینفلوئنسرها، تأثیرهای روانشناختی است. |}{
- Lin et al. (2018) در پژوهشی با عنوان «استفاده از رهبران افکار آنلاین برای ترویج ارزش لذتگرایانه و سودمند محصولات و خدمات» بازاریابی تأثیرگذار را در پنج مرحلۀ برنامهریزی، شناخت، همترازی، ایجاد انگیزه و جهتیابی هنگام تعامل با تأثیرگذار تعریف کردهاند. |}
- عوامل روانشناختی بهطور بالقوه، میتوانند تا حدودی بر همۀ شرایط سلامت عمومی (بیماریهای عروق کرونر قلب، سرطان یا دیابت، سندرمهای عملکردی (میگرن، سندرم رودۀ تحریکپذیر یا فیبرومیالژیا) یا علائم بیماری (درد، خستگی یا سرگیجه) اثر بگذارند (Vahia, 2013). {
- به عنوان مثال، بسیاری از بلاگرها به منظور جلب توجه و کسب درآمد بیشتر، اقدام به نمایش زندگی غیرواقعی و تبلیغ محصولات و خدماتی میکنند که خود به آنها باور ندارند. |}
- پژوهش حاضر به روش مرور سیستماتیک و برای شناسایی عوامل روانشناختی و تأثیرهای روانی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی بر مصرفکنندگان انجام گرفته است.
- فشار برای تولید محتوای مداوم و جلب توجه دنبالکنندگان میتواند منجر به استرس و اضطراب در کودکان و نوجوانان شود.
باتوجه به نتایج آزمون علامت از آنجا که ضریب معناداری در تمامی اثرهای روانشناختی شناساییشده برابر با صفر و کمتر از سطح خطای 05/0 بود، خبرگان تمامی اثرهای روانشناختی شناساییشده را تأیید کردند. درحوزۀ عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار مطالعات گستردۀ فراوانی انجام نشده است؛ بنابراین در این قسمت سعی شده که خلاصۀ برخی از مهمترین مطالعاتی که در این حوزه انجام شده است، ذکر شود. در نهایت، ایجاد یک فرهنگ مثبت و سازنده در فضای مجازی، نیازمند همکاری همهجانبه از سوی خانوادهها، مدارس و جامعه است. با تلاش جمعی میتوان فضایی امن و سالم برای رشد خلاقیت و هویت نوجوانان فراهم کرد و از آسیبهای ناشی از بلاگری کاسته و به توسعه فردی و اجتماعی آنها کمک کرد. از این رو، با توجه به گسترش استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در بین جوانان، ضرورت برسی تاثیر این فناوری در در سبک زندگی و هویت آنان احساس می شود. Lin et al. (2018) در پژوهشی با عنوان «استفاده از رهبران افکار آنلاین برای ترویج ارزش لذتگرایانه و سودمند محصولات و خدمات» بازاریابی تأثیرگذار را در پنج مرحلۀ برنامهریزی، شناخت، همترازی، ایجاد انگیزه و جهتیابی هنگام تعامل با تأثیرگذار تعریف کردهاند.
بنابراین، آگاهی والدین و مربیان از این چالشها و ارائه حمایتهای لازم اهمیت ویژهای دارد. تضعیف فرهنگ و سنتهای ایرانی و اسلامی توسط بلاگرها پدیدهای است که در دهههای اخیر در اثر گسترش فضای مجازی و شبکههای اجتماعی به شدت قابل مشاهده است. بلاگرها با استفاده از پلتفرمهای مختلف بویژه اینستاگرام، به راحتی پیامها و محتواهایی را منتشر کنند که تأثیر عمیقی بر افکار عمومی و به ویژه جوانان دارند. کودکان و نوجوانان از طریق تولید محتوا، مهارتهای جدیدی مانند نوشتن، عکاسی و ویرایش ویدئو را یاد میگیرند.
جنگ روانی دشمن و لزوم هوشیاری مردم و مسئولان
اینگونه ارتباطات فعالیت هایی هستند که معمولا در زندگی روزمره به آنها مبادرت می ورزیم، اما امروزه به نظر می رسد با رشد کاربران اینترنت، سبک جدیدی از زندگی به نام سبک زندگی مجازی در بین جوانان در حال شکل گرفتن باشد (شکاری نمین، حاجیانی، 1393). در واقع استفاده از شبکه های اجتماعیمجازی و اینترنت در میان جوانان شیوع زیادی داشته و فاصله آن با سایر نسل های قدیمتر قابل توجه می باشد. ساعت های طولانیاستفاده از شبکه های اجتماعی باعث می شود سبک زندگی آنها نیز دستخوش تغییر و تحولاتی شود.
استفاده از اینترنت و مخصوصا شبکه های اجتماعی در میان ایرانیان به طور قابل توجهی افزایش یافته و بررسی ها نشان می دهد این روند کماکان ادامه دارد. اینترنت، به ویژه در میان جوانان ایرانی شیوع زیادی داشته فاصله آن با سایر نسل های قدیم تر قابل توجه می باشد؛ بنابراین عجیب نیست که بیشتر تحقیقات انجام شده در مورد اینترنت نشان داده است که اکثریت کاربران اینترنت به نسل جوان تعلق دارد (کفاشی، فلاحی، 1393). باشگاه خبرنگاران جوان؛ نرگس امامجمعه - با گسترش شبکههای اجتماعی بسیاری از مردم جهان به فکر کسب درآمد از این فضا افتادند و به دنبال آن شغلهایی همچون بلاگری ایجاد شد. با گسترش شبکههای اجتماعی بسیاری از مردم جهان به فکر کسب درآمد از این فضا افتادند و به دنبال آن شغلهایی همچون بلاگری ایجاد شد. همانطور که مشاهده میشود همۀ میزان اشتراکها بیشتر از ۵۰ درصد است که بیانکنندۀ توانایی عاملهای تعیینشده در تبیین واریانس متغیرهای مطالعهشده، است.
در این آزمون متغیرهای آشکاری برای تحلیل عاملی مناسب هستند که میزان انسجام درونی زیادی با یکدیگر داشته باشند. همانگونه که در جدول 5 نشان داده شده است سطح معناداری این آزمون برابر با صفر است که چون از سطح خطای ۵ درصد کمتر است درسطح اطمینان ۹۵ درصد فرض صفر رد میشود؛ درنتیجه میتوان ادعا کرد گویهها، انسجام درونی زیادی دارند و برای انجامدادن تحلیل عاملی اکتشافی مناسب هستند. در سالهای اخیر استفادۀ روزافزون افراد از رسانههای اجتماعی و پلتفرمهای شبکۀ اجتماعی رؤیت شده است؛ بهطوری که پذیرش سریع رسانههای اجتماعی منجر به حضور همهجانبۀ محتوای ایجادشده، پخش و مصرف آن ازسوی کاربران شده است که این خود پویاییهای ارتباطی جدیدی را ایجاد میکند (Melumad et al., 2019). این تعامل که بهطور طبیعی، بین همتایان در رسانههای اجتماعی رخ میدهد، به اشتراک دانش و انتشار اطلاعات مهم کمک کرده است. جالب توجه است، شواهد تجربی نشان میدهد که مصرفکنندگان بهاحتمال، به محتوای به اشتراک گذاشتهشده در گروههای رسانههای اجتماعی ایمان کورکورانه دارند (Shareef et al., 2020). نقش عمدۀ رسانههای اجتماعی در شکلدهی به افکار عمومی موجب اهمیت روزافزون آنها شده است.
شبکه های اجتماعی فی نفسه نه خوب و نه بد مطلق هستند، اما نحوه استفاده از آنها است که میتواند تعیین کننده باشد. یکی از مهمترین پیامدهای منفی فعالیت بلاگرهای زرد، ترویج رفتارهای غلط در میان کاربران فضای مجازی است. این بلاگرها با عبور از مرزهای اخلاقی و ارزشهای انسانی، به نوعی رفتارهایی را ترویج میکنند که منجر به قبحشکنی و بیاحترامی به ارزشهای جامعه میشود. پول و درآمدزایی به هر قیمتی، جایگزین مفاهیمی همچون شخصیت، شأن، انسانیت و صداقت شده است.
همانطور که در گامهای قبلی مطرح شد، ۴۶ مقالۀ نهایی برای استخراج دادهها انتخاب شدند. فرآیند استخراج دادهها بدین شرح است که هر عاملی را که این مقالهها بهعنوان عامل روانشناختی مؤثر بازاریابی افراد تأثیرگذار بر مخاطب درنظر گرفته بودند، در پژوهش حاضر بهعنوان کد درنظر گرفته شد. بسیاری از بلاگرها با خلق شخصیتهای غیرواقعی و نمایشی، به دنبال جلب توجه و کسب درآمد هستند، اما این تلاشهای صرفاً ظاهری میتواند سلامت روان و هویت واقعی آنها را به شدت تهدید کند. آموزش مهارتهای مدیریت زمان، تفکر انتقادی و شناخت خطرات فضای مجازی از جمله اقداماتی هستند که میتوانند به آنها کمک کنند تا در این مسیر موفقتر عمل کنند. همچنین، والدین و معلمان باید در این زمینه نقش فعالی ایفا کنند و با حمایت و هدایت صحیح، نوجوانان را در استفاده سالم از فناوری یاری دهند.
همچنین، محققان در این پژوهش پیشایندهای بازاریابی شبکههای اجتماعی را به سه دستۀ شخصیت منبع، عوامل روانی و نگرش محتوا دستهبندی کردهاند. به گزارش دانا؛ پدیده بلاگری به عنوان یکی از مهمترین جنبههای فضای مجازی در دنیای امروز، تأثیرات مثبت و منفی بسیاری بر جامعه دارد. از یک سو، بلاگرها میتوانند به عنوان واسطههای فرهنگی و اطلاعاتی عمل کرده و نقش مهمی در گسترش آگاهی و فرهنگسازی ایفا کنند.
این رفتارها نه تنها فاقد ارزش و محتوای واقعی هستند، بلکه به مرور زمان منجر به کاهش سطح اعتماد مخاطبان به محتوای منتشر شده در فضای مجازی میشوند. کودکان و نوجوانان زیادی را در اینستاگرام، تیکتاک و… میبینیم که در این فضاها به بلاگری مشغول هستند؛ در صورتی که این فضا ممکن است برای آنها مخرب بوده و تبعات جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. اهمیت و ضرورت این تحقیق از آنجا ناشی می شود که بنابر بررسی های انجام شده، امروزه اکثر جوانان به طور روزانه و بی وقفه از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند و این استفاده در بسیاری از ابعاد زندگی آنان اثرگذار است. به همین دلیل در این باره پژوهشی صورت گرفت تا تاثیرات استفاده از شبکه های اجتماعی پیامدهای آن را مورد بررسی قرار دهیم.
- {
- باید توجه داشت که مقدارهای ویژۀ هر عامل نسبتی از واریانس کل متغیرهاست که ازسوی عامل تبیین میشود. |}
- بلاگری در عین حال که فرصتی برای ابراز خلاقیت و ارتباط با مخاطبان است، چالشهایی نیز به همراه دارد.
- در سالهای اخیر استفادۀ روزافزون افراد از رسانههای اجتماعی و پلتفرمهای شبکۀ اجتماعی رؤیت شده است؛ بهطوری که پذیرش سریع رسانههای اجتماعی منجر به حضور همهجانبۀ محتوای ایجادشده، پخش و مصرف آن ازسوی کاربران شده است که این خود پویاییهای ارتباطی جدیدی را ایجاد میکند (Melumad et al., 2019). {
- صاحبان برند و ارائهدهندگان خدمات در راستای تبلیغات محصولات خود به اینفلوئنسرها پرداختهای مستقیم و نقدی یا غیرمستقیم (همراه با تخفیف) و یا ارائۀ خدمات رایگان میدهند تا اینفلوئنسرها محصولات و خدمات را تبلیغ کنند. |}
- اهمیت و ضرورت این تحقیق از آنجا ناشی می شود که بنابر بررسی های انجام شده، امروزه اکثر جوانان به طور روزانه و بی وقفه از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند و این استفاده در بسیاری از ابعاد زندگی آنان اثرگذار است. {
- استفادۀ روزافرون افراد جامعه از شبکههای اجتماعی و قدرت نفوذ اینفلوینسرهای شبکههای اجتماعی ضرورتی است که پژوهشگران را بهسمت مطالعۀ سیستماتیک عوامل روانشناختی تأثیرگذار اینفلوینسر مارکتیگ بر مصرفکنندگان کشانید. |}
عناوین دفتر پژوهش
همان زمانی که فرد در شبکههای اجتماعی و درمیان عکسها، فیلمها، استوریها و سلبریتیها میگذراند. نتیجۀ این زمانِ سپریشده رابطۀ دوستانهای است که بهصورت یکطرفه میان سلبریتی و مخاطب شکل میگیرد. این هنر سلبریتی است که بتواند چنین توهمی را در ذهن هزاران هزار هوادار خود ایجاد کند. مفهوم رهبری نظر در بازاریابی از نظریۀ «اشاعۀ نوآوریها» سرچشمه میگیرد که توصیف میکند چگونه افراد بهطور غیرمستقیم نگرشها و رفتارهای دیگران را با نفوذ اجتماعی تغییر میدهند. بهطور خاص، آنها میتوانند بهدلیل جذابیت شخصی یا ارتباط با مصرفکنندگان، دانش تخصصی و یا اختیارهای خود دربارۀ یک موضوع خاص بر تصمیمهای خرید دیگران اثر بگذارند (Lin et al., 2018). فضای مجازی به عنوان یکی از مهمترین منابع اطلاعات و رسانههای تأثیرگذار، نقش بسزایی در شکلگیری افکار عمومی دارد، اما با افزایش فعالیت بلاگرهای زرد و بیمحتوا، سطح اعتماد به این فضا کاهش یافته است.
همچنین، لذت و شادی با ترشح هورمونهایی مثل اکسیتوسین و دوپامین مرتبط است و سبب افزایش رضایت از زندگی میشوند (Sayin, 2019). شبکههای اجتماعیِ اینترنتی پایگاه یا مجموعه پایگاههایی هستند کهاین امکان را فراهم میآورند تا کاربران بتوانندعلاقه مندیها، افکار و فعالیتهای خودشان را با دیگران به اشتراک بگذارند و دیگران هم این افکار و فعالیتها را با آنان سهیم شوند. یک شبکه اجتماعی، مجموعه ای از سرویسهای مبتنی بر وب است که این امکان را برای اشخاص فراهم میآورد که توصیفات عمومی یا خصوصی برای خود ایجاد کنند، یا با دیگر اعضای شبکه ارتباط برقرار کنند و منابع خود را با آنها به اشتراک بگذارند و از میان توصیفات عمومی دیگر افراد، برای یافتن اتصالات جدید استفاده کنند(رستمی و همکاران، 1396).
فرهنگ رسانه ای با برتری مشهود اینترنت به عنوان فراگیرترین و مسلط ترین فرهنگ تاثیرگذار در جامعه شناخته شده است (معینی، 1384، نقل شده در شکاری نمین، حاجیانی، 1393). در مقاله پیش رو، هدف بر این است تا با انجام پژوهشی، تاثیرات شبکه های اجتماعی بر سبک زندگی جوانان ایرانی دنبال شود. در این پژوهش ابتدا با بررسی پیشینه، عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار بر مصرفکنندگان شناسایی و دستهبندی و سپس این عوامل و دستهبندی آنها با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی در جامعۀ آماری دانشجویان دختر دانشگاه مازندران سنجیده و تأیید شدند. باتوجه به نتایج پژوهش حاضر میتوان پیشنهاد کرد که محققان بعدی سایر ابعاد بازاریابی تأثیرگذار را شناسایی و بررسی و همچنین، میتوانند با شناسایی عوامل جدیدتر این الگو را غنیتر کنند که بهاحتمال، به مقولهها و الگوهای جدیدی دست خواهند یافت. پژوهشگران علاقهمند به حوزۀ تأثیرگذاری اینفلوئنسرها میتوانند عوامل تأثیرگذار را با مطالعۀ میدانی و بررسی دقیق رفتار مخاطبان شناسایی کنند. هرچه این عدد به یک نزدیکتر باشد، نشاندهندۀ مناسببودن بیشتر دادهها برای انجامدادن تحلیل عاملی اکتشافی است؛ بنابراین براساس نتایج ارائهشده در جدول 5 میتوان گفت سؤالهای مربوط به تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی برای تحلیل عاملی اکتشافی بسیار مناسب است.
{- به عبارت دیگر، اینفلوئنسرهای رسانههای اجتماعی را بازیگران شخص ثالثی تعریف کردهاند که تعداد چشمگیری از روابط مرتبط با کیفیت خاص را با ذینفعان سازمانی ازطریق تولید محتوا، توزیع محتوا، تعامل و ظاهر شخصی در شبکههای اجتماعی برقرار میکنند و بر آنها اثر میگذارند (Enke & Borchers, 2021).
- در این رویکرد غیرتبلیغاتی، برندها تلاش میکنند که به جای اینکه نقاط تماس بازاریابی را بهطور مستقیم هدف قرار دهند، برروی تأثیرگذاران متمرکز شوند (Hall, 2016).
- از یک سو، بلاگرها میتوانند به عنوان واسطههای فرهنگی و اطلاعاتی عمل کرده و نقش مهمی در گسترش آگاهی و فرهنگسازی ایفا کنند. {
- همچنین استفاه بیش از اندازه از این نوعِ ارتباط باعث می شود که انواع دیگر ارتباط مثل ارتباط چهره به چهره و حضوری کم رنگ تر شده و یا حتی از بین برود. |}{
- در این پژوهش ابتدا با بررسی پیشینه، عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار بر مصرفکنندگان شناسایی و دستهبندی و سپس این عوامل و دستهبندی آنها با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی در جامعۀ آماری دانشجویان دختر دانشگاه مازندران سنجیده و تأیید شدند. |}{
- با تلاش جمعی میتوان فضایی امن و سالم برای رشد خلاقیت و هویت نوجوانان فراهم کرد و از آسیبهای ناشی از بلاگری کاسته و به توسعه فردی و اجتماعی آنها کمک کرد. |}
نقش بیبدیل مادر در توجه به عواطف فرزند
|} {- {
- Khan Mohammadi & Ghazi (2020) در مطالعهای با عنوان «آسیبهای اجتماعی نوظهور زنان در فضای مجازی با تأکید بر اینستاگرام» دریافتند که زنان بیشتر از مردان تحتتأثیر فضای مجازی قرار میگیرند و درنتیجه، آسیبهای فضای مجازی بر آنان بیشتر از مردان است. |}{
- درنهایت، در این این مقاله نتایج رفتاری مطلوب تأثیرگذاران شبکههای اجتماعی، رسانههای اجتماعی دهانبهدهان و قصد خرید بررسی شد. |}
- همچنین، دستگاههای مرتبط با حوزۀ تأثیرهای شبکههای اجتماعی موظف هستند گامهایی در راستای آموزش و ارتقا فرهنگ استفاده از شبکههای اجتماعی بردارند تا به تأثیرهای مثبت استفاده از این شبکههای اجتماعی اضافه و از تأثیرهای منفی آن کاسته شود. {
- براساس نظر محقق این پژوهش نیز، شبکه های اجتماعی تاثیر غیرقابل انکاری در سبک زندگی و همچینن عادات، رفتار و نگرش های مردم به خصوص جوانان دارند. |}
- این امر منجر به ایجاد تناقضات اخلاقی و ارزشزدایی در میان بلاگرها و مخاطبان آنها میشود.
- تاثیر شبکه های اجتماعی، باعث شکل گیری مفاهیمی چون صمیمیت و اعتماد در فضای سایبر شده است.
به عنوان مثال، بسیاری از بلاگرها به منظور جلب توجه و کسب درآمد بیشتر، اقدام به نمایش زندگی غیرواقعی و تبلیغ محصولات و خدماتی میکنند که خود به آنها باور ندارند. این امر منجر به ایجاد تناقضات اخلاقی و ارزشزدایی در میان بلاگرها و مخاطبان آنها میشود. با گسترش پدیده بلاگری، شاهد ظهور بلاگرهایی هستیم که به تولید محتواهای زرد و بیمحتوا مشغول هستند. این بلاگرها با استفاده از ترفندهای مختلف، از جمله داستانسراییهای ساختگی، رقص و حرکات موزون، و حتی به چالش کشیدن هنجارهای اخلاقی، سعی در جذب توجه مخاطبان و افزایش فالورهای خود دارند.
همچنین، مفاهیم درقالب دو مقولۀ اصلی تأثیرهای مثبت و منفی روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار بر مصرفکنندگان دستهبندی شد. نویسندگان این مقاله ابتدا مروری تاریخی از پژوهشهای موجود ارائه کردند که در چنین مروری بیشتر به جنبۀ روشن بازاریابی تأثیرگذار همانند افزایش رفاه عمومی توجه شده است. سپس جنبۀ تاریک بازاریابی تأثیرگذار را ازدیدگاه پیروان و تأثیرگذاران بررسی کردند. ممکن است اینفلوئنسرها با بهرخکشیدن تصاویر ایدهآل، سبک زندگی پر زرق و برق و انتخابهای غذایی ناسالم به سلامت جسمی و روانی پیروان آسیب برساند؛ با این حال اینفلوئنسرها برخلاف سبک زندگی شیک خود، ممکن است از جستوجوی مداوم برای لایکها و فالوورها رنج ببرند؛ درنتیجه بسیاری از جنبههای حریمخصوصی خود را کنار بگذارند. اینفلوئنسر مارکتینگ یا بازاریابی تأثیرگذار یکی از مدرنترین روشهای تبلیغاتی است. بازاریابی تأثیرگذار شیوهای از بازاریابی است که در آن افراد تأثیرگذار بر خریداران بالقوه شناسایی میشوند و مورد هدف، تأثیر میگذارند.
در استفاده از شبکههای اجتماعی مبحث تأثیرگذاری اینفلوئنسرها بر مخاطبان بسیار اهمیت دارد. تأثیرهایی که اینفلوئنسرها بر مصرفکنندگان میگذارند، بسته به جامعۀ هدف آنها ازقبیل کودکان، نوجوانان، زنان، مردان و غیره بسیار عمیق و اساسی است. پژوهشگران بهتازگی بررسیهای تجربی تأثیرهای اینفلوئنسرها را آغاز کردهاند؛ بنابراین تعداد پژوهشها در این زمینه روبهافزایش است؛ اما تعداد پژوهشهایی که درحوزۀ تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها بر مصرف کنندگان انجام شده است، بسیار وسیع نیست. در بیشتر مطالعاتی که طی سالهای اخیر دربارۀ بازاریابی تأثیرگذار و تأثیر اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی انجام شده است، محققان بر قصد خرید مصرفکننده و نگرش به برند، تبلیغات، وفاداری و اعتماد به افراد تأثیرگذار تمرکز داشتهاند و تاکنون عوامل مؤثر بر نتایج مطلوب بازاریابی تأثیرگذار، محرکها و پیامدهای نهایی آن بررسی شده است. درحقیقت، بهداشت روانی یا سلامت روان که در جوامع امروزی اهمیت بسیاری پیدا کرده است، بهمعنای وجود بهزیستی روانشناختی یا نبود بیماری روانی است (Westerhof & Keyes, 2010). مشکلات بهداشت روانی احتمال دارد که در اثر استرس، افسردگی، اضطراب، مشکلات ارتباطی، تنهایی، مرگ یکی از بستگان، اندوه، اعتیاد، بیشفعّالی، خودآزاری، اختلالهای خلقی مختلف یا سایر بیماریهای روانی ایجاد شود.
مواردی چون مقدار ویژه و واریانس متناظر با عاملها، مقدار ویژه و درصد واریانسِ مقدار ویژه و فراوانی تجمعی درصد واریانس برای تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی در جدول 8 نشان داده شده است. ودودی و دلاور در تحقیقی که در سال 1394 تحت عنوان «بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی مجازی در تغییر ویژگی های شخصیتی جوانان» انجام دادند، به این نتیحه رسیدند که شبکه ها به عنوان رسانه اجتماعی با قابلیت های متعدد، زندگی مفرح و امنی را برای تعدادی از افراد مهیا می کنند که در واقع در دنیای واقعی انکار شده اند. این فضای مجازی می تواند گریزگاهی برای کسانی باشد که از مشکلات روانی رنج می برند و به تشویش و احساس تنهایی دچار هستند و همچنین وسیله ای برای ارضای نیازهای هیجانی و روانی آنهاست. تغییراتی که تنها به سبک تهیه غذا و سرو آن محدود نمیشود، بلکه شامل خریدهای جدید لوازم خانه تا خرید مواد غذایی با برندهایی معرفی شده توسط بلاگرها، خرید لباس کودک و سایر اقلام می شود؛ موضوعی که در برخی موارد برای ادامه مسیر، مسیری سخت، گران و بی محتوا را به خانواده تحمیل می کند. پژوهش حاضر به روش مرور سیستماتیک و برای شناسایی عوامل روانشناختی و تأثیرهای روانی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی بر مصرفکنندگان انجام گرفته است.
- فضای مجازی به عنوان یکی از مهمترین منابع اطلاعات و رسانههای تأثیرگذار، نقش بسزایی در شکلگیری افکار عمومی دارد، اما با افزایش فعالیت بلاگرهای زرد و بیمحتوا، سطح اعتماد به این فضا کاهش یافته است.
- در مقاله پیش رو، هدف بر این است تا با انجام پژوهشی، تاثیرات شبکه های اجتماعی بر سبک زندگی جوانان ایرانی دنبال شود. {
- نتیجۀ این زمانِ سپریشده رابطۀ دوستانهای است که بهصورت یکطرفه میان سلبریتی و مخاطب شکل میگیرد. |}
- نخست اینکه افزایش ساعات استفاده از اینترنت و گشت و گذار در شبکه های اجتماعی اینترنتی، نتیجه مستقیم ایجاد چنین جوامعی است و دیگر اینکه تغییر نحوه زندگی افراد در ارتباط با شیوه برقراری رابطه با جنس مخالف، سبک پوشش، ادبیات گفتاری اعضا و... {
- درحقیقت، بهداشت روانی یا سلامت روان که در جوامع امروزی اهمیت بسیاری پیدا کرده است، بهمعنای وجود بهزیستی روانشناختی یا نبود بیماری روانی است (Westerhof & Keyes, 2010). |}{
- هدف نهایی نگارندگان ارائۀ چارچوبی جامع برای عوامل روانشناختی تأثیرگذاران شبکههای اجتماعی بر مصرفکننده بوده است. |}
این افراد از طریق به نمایش گذاشتن زندگی به ظاهر لاکچری و جذاب خود، مخاطبان را تشویق به خرید کالاها و خدماتی میکنند که ممکن است به واقع نیاز ضروری افراد نباشد. در چنین شرایطی، ارزشهای مرتبط با قناعت و صرفهجویی جای خود را به تمایل به مصرف بیشتر میدهد. این رویکرد نه تنها باعث ترویج مصرفگرایی میشود، بلکه به نوعی ارزشهای مادیگرایانه را در جامعه تقویت میکند.
اما از سوی دیگر، فعالیتهای برخی بلاگرها با محتوای زرد و بیمحتوا منجر به افزایش مصرفگرایی، ترویج رفتارهای غلط، و کاهش اعتماد به فضای مجازی شده است. بنابراین، لازم است که مخاطبان و کاربران فضای مجازی با هوشیاری بیشتری به مصرف محتوا بپردازند و از تأثیرات منفی آن بر رفتارها و ارزشهای اجتماعی خود آگاه باشند. همچنین، مسئولیت بلاگرها نیز در تولید محتواهای با ارزش و واقعی نباید نادیده گرفته شود. یکی از پژوهشهای معروفی که به رابطه میان شبکههای اجتماعی و تغییر سبک زندگی پرداخته است،نظرسنجی است که با عنوان نظرسنجی 2000، شهرت دارد. نظرسنجی 2000، توسط انجمن ملی جغرافیا ازسپتامبر تا نوامبر 1998برای اعضای پایگاه اینترنتی این انجمن که خود نوعی شبکه اجتماعی را تشکیل می دادند،قابل دسترس بود.
در رسانه های اجتماعی نوین، دیگر مخاطب مالک رسانه نیست بلکه رسانه ها مالک مخاطبان هستند. آنها تعیین می کنند که مخاطب چه چیزی بشنود و ببیند و بدین طریق بر سبک استفاده از رسانه ها و سبک زندگی نیز اثر می گذارند. اینفلوئنسر مارکتینگ رسانههای اجتماعی در صنایع مختلف اهمیت روزافزونی پیدا کرده است. تأثیرگذارن شبکههای اجتماعی تأثیرهای متفاوت و مختلفی را بر مخاطبان خود میگذارند؛ ازجمله تأثیرهای اینفلوئنسرها، تأثیرهای روانشناختی است. از سویی دیگر زنان بیشتر بر تجارت اینفلوئنسرها تسلط دارند و محققان در مطالعات قبلی اغلب یا برروی تأثیرگذاران زن رسانههای اجتماعی متمرکز بودهاند یا اینکه محققان در پژوهشهای تجربی جنسیت اینفلوئنسر را با جنسیت شرکتکننده تطبیق دادهاند؛ زیرا فرض بر این است که حمایتهای همجنسی ممکن است متقاعدسازی را افزایش دهد.
{- تعامل فرااجتماعی یک ارتباط متقابل نیست، بلکه مخاطبان با شخصیتها بهگونهای تعامل میکنند که گویی با آنها در تعامل هستند و گویی مبتنی بر ارتباط دو طرفه است. {
- آلفرد آدلر، روان شناس اتریشی به عنوان موضوعی مطالعاتی در روان شناسی مطرح کرد (کاویانی، 1391، نقل شده در جباران، 1393، ص174) و پس از یک دوره افول، دوباره از سال 1961م. |}{
- جوانان به خاطر برخورداری از روحیه خلاقیت، تنوع طلبی و گرایش به برقراری ارتباط با دیگران، حس کنجکاوی و علاقه به داشتن زندگی متفاوت به عضویت در شبکه های اجتماعی گرایش بیشتری دارند. |}{
- در نهایت، مقابله با تضعیف فرهنگ ایرانی و اسلامی توسط بلاگرها یک فرآیند بلندمدت است که نیاز به همافزایی میان دولت، نهادهای فرهنگی، رسانهها، و مردم دارد.تنها در این صورت است که میتوان از آسیبهای این پدیده جلوگیری کرد و به حفظ هویت فرهنگی و دینی کشور کمک کرد. |}
- بلاگری در دنیای کودکان و نوجوانان یک فرصت برای ابراز خلاقیت و ارتباط با دیگران است.
- در این پژوهش مکانیسمی بررسی شده است که با آن تأثیرگذاران رسانههای اجتماعی (SMI) مصرفکنندگان را متقاعد میکنند تا برندها را بپذیرند؛ بنابراین در مرحلۀ اول تلاشهای نفوذ SMI شامل نمایش، جذابیت، اعتبار، تخصص و محتواهای تعاملی اینستاگرام است و در مرحلۀ دوم پاسخ نگرشی مصرفکنندگان به تأثیر اعمالشده مورد هدف قرار میگیرد.
درنهایت، در این این مقاله نتایج رفتاری مطلوب تأثیرگذاران شبکههای اجتماعی، رسانههای اجتماعی دهانبهدهان و قصد خرید بررسی شد. گفتنی است که در این پژوهش به تأثیرگذاری عاطفی و وابستگی عاطفی مصرفکنندگان به اینفلوئنسرها نیز اشاره شده است. پژوهش حاضر برای گروه های مختلف اعم از مصرفکنندگان، صاحبان برند، افراد تاثیرگذار و متولیان مدیریت فضای مجازی، کاربردی است.
هدف نهایی نگارندگان ارائۀ چارچوبی جامع برای عوامل روانشناختی تأثیرگذاران شبکههای اجتماعی بر مصرفکننده بوده است. پویایی درحوزۀ ارتباطهای سلامت با اینفلوئنسرها در شبکههای اجتماعی اهمیت زیادی پیدا کرده است. تأثیرگذاران بیان میکنند فقط کسانی که بدنی روی فرم دارند، سالم و زیبا هستند و میتوانند شاد باشند. نتایج در این زمینه را بسیار انتقادی میتوان تلقی کرد؛ زیرا نیاز به اقدام برای محافظت و همراهی مثبت جوانان را در رشد روانی و جسمی نشان میدهد. در تحقیق پیش رو، هدف این است که با ارائه تعریفی دقیق و جامع از سبک زندگی، چگونگی تاثیرگذاری و میزان اثرگذاری شبکه های اجتماعی مجازی بر جوانان را مورد بررسی قرار داد و در نهایت بتوان راهکاری در جهت آگاهانه تر استفاده کردن از شبکه های مجازی و به حداقل رساندن تاثیرات منفی آن بر جوانان ارائه کرد. در این گام کدهایی که ازنظر مفهوم به یکدیگر نزدیک یا جزئی از یک کل بالاتر بودند، در یک دسته قرار گرفتند و درقالب یک مفهوم ارائه شدند.
Bailis (2020) مطرح کرد که بازاریابی اینفلوئنسر بهطور معمول، بهعنوان ابزاری برای بازاریابی برندها با ایجاد همکاری طولانیمدت یا کوتاهمدت با بازیگران بهخصوصی مانند اینفلوئنسرها تعریف میشود تا بتواند بهطور بالقوه، با اینترنت به مخاطبان هدف برسد. در این رویکرد غیرتبلیغاتی، برندها تلاش میکنند که به جای اینکه نقاط تماس بازاریابی را بهطور مستقیم هدف قرار دهند، برروی تأثیرگذاران متمرکز شوند (Hall, 2016). برندها طی سالهای اخیر در کانالهای مختلف شبکههای اجتماعی با اینفلوئنسرها همکاری کردهاند و برآورد کردهاند که تا پایان سال 2022بازاریابی تأثیرگذار به یک صنعت با ارزش بازار ۱۴ میلیارد دلاری تبدیل میشود.
آنها بر نظریۀ «جریان دو مرحلهای» رهبری افکار سیاسی تکیه کردند که هدف آن تأثیرگذاری بر آرا در انتخابات ریاست جمهوری بود. بهطور کلی، رهبری عقیده بهعنوان یکی از معیارهای اولیهای تعریف شد که با آن افراد میتوانند بر نگرشها یا رفتارها به شیوهای مطلوب و با فراوانی بهنسبت زیاد اثر بگذارند. درحقیقت، رهبران عقیده افرادی هستند که بهاحتمال، در محیط نزدیک خود که میتواند شامل همسایگان، دوستان و همکاران فرد باشد، بر دیگران اثر میگذارند. همچنین، آنها افرادی با موقعیت اجتماعی گستردهتر مانند افراد مشهور، کارشناسان و سایر اعضای تأثیرگذار در جوامع آنلاین و آفلاین ما هستند. رهبران افکار بهطور معمول، نسبت به افراد معمولی آگاهتر هستند و در گذشته بیشتر درمعرض کانالهای رسانههای جمعی بودند (Weimann, 1994).
در واقع شبکه های اجتماعی فی نفسه بد نیستند، اما چگونگی استفاده از آنها می تواند باعث به وجود آمدن خطرات و مشکلات جبران ناپذیری برای جوانان باشد. به گفته این روانشناس؛ بهترین راهکار، افزایش آگاهی مخاطبان و کاربران فضای مجازی است. باید به مردم آموزش داده شود که تفاوت بین واقعیت و نمایشی که در فضای مجازی میبینند را تشخیص دهند و از تأثیرات منفی آن بر روحیه و زندگیشان آگاه باشند.
بهترین بلاگرها